Hondenschool de Bacchanten, de Hout 90, Hem
bel 0228 54 26 89 of mail naar info@hondenscholen.com
Nieuws
Honden zien het verschil tussen opzettelijk en per ongeluk
Het betekent dat die trouwe viervoeters ook prima in staat zijn om menselijke bedoelingen te begrijpen.
Honden hebben een scala aan vaardigheden ontwikkeld om samen met mensen te kunnen leven. Eén daarvan is het vermogen om menselijke acties te begrijpen. Als je bijvoorbeeld ‘zit’ of ‘af’ zegt, zullen veel honden naar je luisteren. In een nieuwe studie gingen onderzoekers een stap verder. Want snappen honden eigenlijk ook menselijke bedoelingen?
Theory of Mind
Dit vermogen, om de bedoelingen van een ander te herkennen – of er op z’n minst een voorstelling van te kunnen maken -, is een basiscomponent van de zogenoemde Theory of Mind. Dit is een populaire term binnen de psychologie en beschrijft hoe goed iemand in staat is tot empathie en tot begrip van het perspectief van een ander. Lang werd de Theory of Mind beschouwd als iets uniek menselijks. Maar in een nieuwe studie stellen de onderzoekers dit ter discussie. “Iedereen die met honden omgaat, kent het gevoel dat honden ons lijken te begrijpen,” zegt onderzoeker Britta Schünemann in gesprek met Scientias.nl. En dus vroeg ze zich iets interessants af: zijn honden in staat om het verschil te zien tussen iets dat opzettelijk, of per ongeluk gebeurt?
Experiment
Om die prangende vraag te beantwoorden, voerde het Duitse onderzoeksteam een leuk experiment uit: de onderzoekers bestudeerden hoe honden reageerden wanneer hen zowel opzettelijk als per ongeluk iets lekkers werd onthouden. Dit experiment werd uitgevoerd met 51 honden die elk onder drie omstandigheden werden getest (zie kader).
Zo zag het experiment eruit
De hond werd gescheiden van een mens door middel van een transparant scherm. De basissituatie was dat de onderzoeker de hond kleine hondenbrokjes door een opening in het scherm voerde. Maar dan gebeuren er verschillende dingen. In scenario 1 – de onwillige toestand – trekt de onderzoeker plotseling de beloning terug en plaatst deze voor zichzelf. In het tweede scenario – de onhandige toestand – brengt de onderzoeker het hondenbrokje naar de opening in het scherm en ‘probeert’ het erdoor heen te drukken, maar laat het dan ‘per ongeluk’ vallen. Tijdens scenario 3 – de geblokkeerde toestand – probeert de onderzoeker de hond opnieuw een hondenbrokje te geven, maar lukt het niet omdat de opening in het scherm door iets wordt geblokkeerd. Onder alle omstandigheden blijft het lekkers aan de kant van de onderzoeker.
Als honden inderdaad menselijke bedoelingen begrijpen, zou je verwachten dat ze anders op de ‘onwillige’ toestand reageren, dan op de andere twee ‘onbekwame’ toestanden. En dat is dan ook precies wat de onderzoekers ontdekten.
Reactietijd
De onderzoekers letten met name op de reactietijd van de honden. De voorspelling was dat als honden in staat zijn om menselijke bedoelingen te begrijpen, ze langer zouden aarzelen in het geval van de onwillige toestand (waarin ze de beloning niet krijgen), dan in de andere twee onbekwame gevallen (waarin de beloning wel voor hen bedoeld is). En de resultaten zijn opvallend. Niet alleen aarzelden de honden inderdaad langer tijdens de onwillige toestand, ze waren ook eerder geneigd om te gaan zitten of liggen; iets dat als sussend gedrag wordt gezien. Tevens stopten ze met kwispelen. “We verbaasden ons echt over de reactie van sommige honden,” vertelt Schünemann. “Verscheidende honden gingen gelijk zitten, alsof ze zich er maar meteen bij neerlegden dat ze die lekkere hondenbrokjes nooit zouden krijgen.”
Honden zien het verschil
De studie toont aan dat honden zich inderdaad anders gedragen, afhankelijk van of de acties van de onderzoeker opzettelijk of per ongeluk waren. Dit toont volgens het team dan ook aan dat honden het onderscheid ertussen kunnen maken. “Dat honden dat kunnen is heel interessant,” onderstreept Schünemann. “Ten eerst omdat het laat zien dat de zeer indrukwekkende sociaal-cognitieve capaciteiten van mensen tot op zekere hoogte niet uniek zijn. Maar het ontkracht ook de lang bestaande aanname dat honden menselijke bedoelingen niet zouden begrijpen. Het lijkt erop dat ze een inherent begrip hebben van wanneer mensen met een reden handelen. We zouden ons er dus meer van bewust moeten zijn dat honden zich op hun beurt bewust zijn van onze intenties.”
Rassen
Daarbij maakt het ras trouwens niet zoveel uit. “Aan onze studie namen honden van zeer verschillende rassen deel,” vertelt Schünemann. “Er waren zowel border collies als mopshonden. Bovendien hadden geen van allen een specifieke training gekregen. Dit suggereert absoluut dat alle honden in staat zijn om het verschil tussen opzettelijk en per ongeluk te herkennen. Dit is overigens hoe we vaker onderzoek uitvoeren. We testen zoveel mogelijk honden. In een later stadium kunnen we dan testen op rasverschillen. Maar meestal vinden we geen sterke verschillen tussen rassen in cognitieve taken.”
Nogmaals over de Theory of Mind
De bevindingen uit de studie duiden erop dat honden dus best weleens zo slim kunnen zijn als we soms denken dat ze zijn. Bovendien suggereren de onderzoekers dat honden over tenminste één aspect van Theory of Mind beschikken: het vermogen om intenties te herkennen. “Een soortgelijk vermogen is ook al eerder gevonden bij baby’s, chimpansees, apen en papegaaien,” zegt Schünemann. “Dus op het gebied van het herkennen van intenties, delen honden dit cognitieve vermogen met deze soorten.” Dit betekent dus dat sommige competenties die deel uitmaken van de Theory of Mind, eigenlijk helemaal niet zo uniek menselijk zijn. “Dit is opmerkelijk, omdat Theory of Mind vaak beschouwd wordt als iets wat de mens speciaal maakt,” zegt Schünemann.
Al met al tonen de bevindingen aan dat honden mogelijk meer uitgesproken sociaal-cognitieve capaciteiten hebben dan eerder werd aangenomen. Dergelijke capaciteiten komen overigens ook goed van pas. “We delen een lange gemeenschappelijke geschiedenis met honden,” vertelt Schünemann. “En in staat zijn om menselijke intenties te begrijpen, is dan heel nuttig. Op die manier begrijpen honden wat mensen van hen verwachten en wat ze bijvoorbeeld wel of juist niet moeten doen. Hierdoor kunnen honden niet alleen een belangrijke rol vervullen tijdens het jagen, hoeden en beschermen, maar zijn ze ook in staat om mensen meer op hun gemak te laten voelen als ze in de buurt zijn.”
bron: scientias
Hulphonden
Onder de honden die de onderzoekers bestudeerden, bevonden zich ook 81 hulphonden. Opvallend genoeg kwam het POMC-gen dat aan het uiteinde DNA mist bij maar liefst 76 procent van de hulphonden voor. Mogelijk zijn deze honden sterker op voedsel gericht en daarom geschikter als hulphond (die met voedsel als beloning wordt getraind). Nader onderzoek moet uitwijzen of dat daadwerkelijk het geval is.
Schouderklopje
Het onderzoek laat maar weer eens zien dat er verschillende factoren zijn die van invloed zijn op het gewicht. En genen moeten we daarbij niet onderschatten. “Het gedrag van honden die deze mutatie bij zich dragen, is anders,” stelt Raffan. “Je kunt een hond met deze mutatie slank houden, maar je moet dan wel goed opletten, je moet de porties goed controleren en beter bestand zijn tegen de bedelende ogen van je hond. Als je erin slaagt om een labrador die gericht is op voedsel slank te houden, verdien je een schouderklopje, want het is veel lastiger voor jou dan het is voor iemand met een hond die niet zo op voedsel is gericht.”
De studie heeft niet alleen implicaties voor honden. Het POMC-gen komt ook bij mensen voor en eerder onderzoek heeft aangetoond dat varianten van het gen van invloed zijn op het gewicht van mensen. “Er zijn zelfs enkele mensen met overgewicht die hetzelfde deel van het POMC-gen missen als de labradors,” vertelt onderzoeker Stephen O’Rahilly. “Nader onderzoek naar deze labradors met overgewicht is niet alleen van invloed op het welzijn van deze gezelschapsdieren, maar levert ook belangrijke lessen op voor de menselijke gezondheid.”
bron: www.scientias.nl
Er is een wetenschappelijke methode om te berekenen hoe oud je hond in mensenjaren is
Vergeet de mythe die stelt dat je de hondenleeftijd met zeven moet vermenigvuldigen.
Als er één mythe is die velen van ons klakkeloos voor waarheid aannemen, is het wel deze: vermenigvuldig de hondenleeftijd met zeven om te berekenen hoe oud je trouwe viervoeter in mensenjaren is. Heb je dus een hond van vier, dan zou hij even oud zijn als een 28-jarig persoon. Onderzoekers vegen deze mythe nu hardvochtig van tafel. In plaats daarvan presenteren ze een nieuwe, wetenschappelijke methode waarmee je écht kunt achterhalen wat de leeftijd van je hond in mensenjaren is.
Verouderen
De onderzoekers bestudeerden bloedmonsters van 105 verschillende labradors. En hieruit rolde een interessante, maar wellicht niet zo’n verrassende bevinding. De onderzoekers ontdekten namelijk dat als honden nog jong zijn, ze sneller oud worden in vergelijking met mensen. Een hond van één jaar is bijvoorbeeld vergelijkbaar met een 30-jarig persoon. En een vierjarige hond lijkt op een 52-jarig mens. Rond het zevende levensjaar van een hond begint het verouderingsproces te vertragen. Honden en mensen verouderen dus gedurende hun leven niet in hetzelfde tempo. Er is geen perfecte lineaire vergelijking, zoals de vuistregel van 1:7 wel suggereert. “Dit is logisch als je erover nadenkt,” stelt onderzoeker Trey Ideker. “Een hond van negen maanden kan tenslotte al puppy’s krijgen. Daarom wisten we dat de verhouding van 1:7 geen nauwkeurige maatstaf is.”
Honden zijn een heel interessant dier om te bestuderen. Ze wonen namelijk heel dicht bij ons – misschien wel het dichter dan menig ander dier – waardoor ze bloot worden gesteld aan dezelfde omstandigheden en chemicaliën als mensen. Bovendien ontvangen ze vaak bijna dezelfde mate van zorg. Wist je trouwens dat honden ook veel om hun baasjes geven? Uit experimenten blijkt dat zelfs zonder training honden zullen proberen mensen te redden die in nood lijken te zijn. Honden zijn dus echt trouwe viervoeters die alles voor hun baasje over hebben.
De onderzoekers besloten een nauwkeurige, wetenschappelijke methode te ontwikkelen die wél nauwkeurig de vergelijkende leeftijd van je viervoeter weergeeft. De nieuwe formule is gebaseerd op de veranderde patronen van zogenaamde methylgroepen in het genoom van honden en mensen terwijl ze verouderen. Dit betekent dat de nieuwe formule een methode biedt om de leeftijd van een cel, weefsel of organisme te bepalen op basis van het uitlezen van de chemische modificaties zoals methylering. Dit beïnvloedt welke genen ‘aan’ of ‘uit’ zijn zonder dat ze de erfelijke genetische sequentie zelf veranderen. “Deze epigentische veranderingen geven wetenschappers aanwijzingen voor de leeftijd van een genoom,” legt Ideker uit. “Net zoals rimpels op het gezicht van een persoon de leeftijd van een persoon verraden.”
Grafiek
De onderzoekers stelden een grafiek op die nauwkeurig de leeftijd van de Amerikaanse acteur Tom Hanks vergelijkt met die van een schattige labrador (zie hieronder). De methode is heel accuraat. Al plaatst het team wel een kleine kanttekening. De methode is namelijk gebaseerd op één enkel hondenras. En dat terwijl bekend is dat sommige hondenrassen een langer leven beschoren is dan andere. Hoewel er meer onderzoek nodig is, voorspelt Ideker dat de kans toch groot is dat de methode voor alle hondenrassen geldt.
Dankzij de studie hebben we nu een beter beeld van het verouderingsproces van honden. En dat is belangrijk. “Dierenartsen gebruiken vaak nog de oude verhouding van 1:7 jaar om te berekenen hoe oud de hond in mensjaren is,” zegt Ideker. “Vervolgens wordt die informatie gebruikt om beslissingen en behandelplannen op te stellen.” En dat kan nu met de wetenschappelijk onderbouwde methode vele malen nauwkeuriger.
De onderzoekers zijn van plan om de methode nu ook op andere hondenrassen te testen. Ondertussen kijkt Ideker – en misschien jij nu ook – toch een beetje anders naar zijn hond. “Ik heb een hond van zes jaar,” zegt hij. “Ze rent nog steeds vrolijk met me mee. Maar ik realiseer me nu dat ze toch niet meer zo jong is als dat ik dacht.”
bron: scientias
